Jaja: u leest het goed. Er bestaat wel degelijk Belgisch-Nederlands en Nederlands-Nederlands. De ene variant hoeft daarbij geen dialect te zijn van de andere. Geen van beiden vormen fout taalgebruik. Let wel: ik heb het hier niet over het zogenaamde ‘Verkavelingsvlaams’ in de zin van ‘doede ne keer de deur toe’. Nee, ik heb het over perfect aanvaardbaar Standaardnederlands, dat gewoonweg anders gebezigd wordt in België dan in Nederland.
Ervaringsdeskundige
Ik werk regelmatig in Nederland om er training te geven aan tolken en om er tolken te certificeren, en telkens opnieuw kom ik naar huis met nieuwe voorbeelden van taalgebruik dat toch anders is. Vlamingen ‘rekenen kosten door’. Nederlanders ‘declareren’ die kosten. In Vlaanderen kun je iets aan je broek hebben, terwijl je in Nederland toch sneller iets aan je been hebt. En nog een voorbeeldje: daar waar wij in Vlaanderen moeten oppassen voor werfverkeer, moet je in Nederland het werkverkeer goed in de gaten houden. Als u even voor uzelf denkt, dan zult u ongetwijfeld deze klassieker wel kennen: daar waar een Vlaming ‘betaalt met de kaart’, ‘pint’ een Nederlander eenvoudigweg. Subtiele verschillen soms, die bovenop de verschillen in de zogenaamde realia komen, verwijzingen naar een concrete werkelijkheid. Zo heet een ‘procureur’ in Nederland ‘officier van justitie’.
Niet zomaar folklore
Nu denkt u misschien: allemaal goed en wel, maar waarom is dit voor mij relevant? Het lijken toch allemaal slechts weetjes voor de quiz? Welnu, als u zaken doet met Nederland (of als Nederlander, met Vlaanderen), dan bent u zich toch best bewust van deze verschillen. In het beste geval zullen u en uw gesprekspartners iets meer moeite moeten doen om elkaar te begrijpen, maar in het slechtste geval rijst er een misverstand. Ook als u uw marketing richt op het andere taalgebied, moet u hiermee rekening houden. U wil natuurlijk dat uw boodschap meteen aanslaat, want daar doet u het immers voor. Daarbij moet u dan wel vermijden dat diezelfde boodschap als vreemd of onnatuurlijk wordt ervaren.
Hoe verzekert u een vlotte communicatie?
Kijk, als u wil exporteren naar Nederland of naar Vlaanderen en daarvoor brochures of folders laat opstellen, overweeg dan om twee versies te maken: eentje voor Vlaanderen en eentje voor Nederland. Stel uw documenten op in uw eigen taal en laat ze nalezen op schoonheidsfoutjes door een taalprofessional die net zoals u Belgisch-Nederlands of Nederlands-Nederlands spreekt, en laat dat resultaat dan onder handen nemen door een taalprofessional die de andere variant spreekt. Zo bent u er zeker van dat u teksten in handen heeft die aan beide zijden van de grens zullen aanslaan.
Jamaar, en al die extra kosten dan?
Ja, inderdaad. Als u twee varianten moet laten opstellen en eventueel moet laten drukken, dan kost dat natuurlijk wel meer. De keuze ligt echter voor de hand. Ofwel houdt u het goedkoper, met één enkele variant, en loopt u het risico dat uw tekst in minstens één taalgebied niet aanslaat en u dus verloren kosten heeft gemaakt. Ofwel maakt u iets meer kosten (maar toch niet zo gek veel meer) en kunt u de twee taalgebieden echt goed bewerken. Het sop is de kolen zeker waard.
Waar vind ik hierover informatie?
Wel, www.taaldatabank.be biedt al een heel stevige en vooral overzichtelijke basis.
O, en kijk zeker niet raar op als een Nederlander u zegt dat u kunt ‘meelopen’ naar het station of de parkeergarage. U zult zich niet noodzakelijk in het zweet werken. ‘Lopen’ is in Nederland volkomen normaal in de zin van ‘stappen’ of ‘wandelen’.